TRABZON – Trabzon ve Rize’nin atıklarının toplandığı Araklı Entegre Katı Atık Değerlendirme ve Bertaraf Tesisi’nin atık sularının kaçak olarak Karadeniz’e deşarj edildiği ortaya çıktı. CHP Ortahisar Belediye Başkanı Adayı Ahmet Kaya’nın gece saatlerinde atık su taşıyan kamyonu takip etmesi sonucu meydana gelen olayda, Değirmendere’nin Karadeniz’e döküldüğü bölgedeki kanalizasyon menholüne zehirli su boşaltıldığı görüldü.
Trabzon ve Rize Katı Atık Tesisleri Birliği (TRABRİKAB) Trabzon’un Sürmene ilçesinde 2007 yılında faaliyete geçen Kutlular Atık Depolama Tesisi’nin kapasitesinin aşılması üzerine, 2007 yılında Araklı ilçesinde inşa edilen Araklı Entegre Katı Atık Değerlendirme ve Bertaraf Tesisi, 2020 yılında Evra Enerji Sanayi Ticaret şirketi tarafından işletilen bir şirket kuruldu. Depolamaya başladı.
Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı Murat Zorluoğlu’nun “Cumhurbaşkanımızın kıymetli eşi Emine Erdoğan’ın öncülüğünde ‘Sıfır Atık’ sloganıyla yola çıkıldı” sözleriyle tanıtımını yaptığı tesis, koku ve koku olmayacağı sözünü verdi. Hizmete açılmadan önce çevreye herhangi bir zarar vermemesi, Araklı halkını korkunç kokuya ve çevre kirliliğine maruz bıraktı. Tesise yönelik defalarca işlem yapıldı.
KAYA: BU İNSANLIK SUÇU
Seçim kampanyası kapsamında Ortahisar ilçesini ziyaret eden CHP adayı Ahmet Kaya, gece geç saatlerde üzerinde ‘Katı Atık Belediyeler Birliği’ tabelası bulunan tankeri takip ederek, Değirmendere’nin Karadeniz’e döküldüğü ormanlık alana girdiğini fark etti. Tankeri izleyen Kaya, atık suyun derin deşarj sistemiyle denize açılan rögardan boşaltıldığına tanık oldu.
Olay yerinde açıklama yapan Kaya, saatin 01.36 olduğunu ve gece saatlerinde hata yapıldığını belirtti.
Kötü kokuyu duyunca tankeri takip ettiğini belirten Kaya, “Araklı Katı Atık Tesisi’nden arkası tanker şekilli kamyonun geldiğini öğrendik. İçinde ne olduğunu sorduk, ‘Buradan su akıyor’ dediler. Araklı katı atık tesisi.’ Tankerin su dolu hortumlarını kanalizasyon menholünden Değirmendere’ye getirdi.” oradan da denize. Ne yazık ki zehirli sular hiçbir arıtma yapılmadan deremize deşarj ediliyor. Dere ve denizdeki yaşam hiçe sayılıyor. Yetkilileri harekete geçmeye çağırıyorum. Gecenin karanlığından faydalanarak bu hatayı yapan firmaya karşı gereğini yapın. Trabzon terk edilmiyor. O denizde yaşayan canlılar ise “Terkedilmiş değil” dedi.
Araklı’daki çöp tesisinin bulunduğu bölgede insanların nefes alamadığına dikkat çeken Kaya, ilçede halkın kötü kokuya tepkisinin başka bir suç işlenerek giderilmeye çalışıldığını söyledi.
“Böyle bir vicdansızlık olamaz, bu bir insanlık suçudur” diyen Kaya, şöyle devam etti: “Çöpler orada çılgınca depolanıyor. O çöpten sızan sular orada dereye akıyordu. Güya çözüm ürettiler, çöpleri topluyorlar.” Bir havuzdaki çöplerden su sızıyor. Artık pis suları vidanjör şeklindeki araçlarla toplayıp diledikleri gibi getiriyorlar.” “Trabzon’un göbeğindeki Değirmendere’ye döküyorlar. Oradaki kokuyu bu şekilde gidermeye çalışıyorlar” dedi.
CHP’li Kaya, olay yerinde çektiği videoda, kokudan dolayı burnunu kapatarak yaşananları anlattı.DOÇ.PROF. DR. ERUZ: ATIK SU BİYOLOJİK ARITILMADAN DENİZE ATILMAMALIDIR
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Coşkun Erüz ayrıca atık suların derin deşarjlara bırakılmasının ekosisteme zarar verdiğini söyledi.
Atık suyun asla arıtılmadan denize deşarj edilmemesi gerektiğini kaydeden Erüz, Araklı’daki tesisin kuruluş amacına ulaşamadığını ve atıkları bertaraf edemediğini belirtti.
Araklı Katı Atık Tesisi’nin sürdürülebilir bir durumda olmadığını belirten Erüz, “Araklı’daki bertaraf tesisi katı atıkların neredeyse yüzde 100’ünün imha edilmesi, organik olanların ayrıştırılması amacıyla kuruldu. Ancak kapasitenin yeterli olmadığını gördük. Bunun için yeterli. Çamburnu Kutlular Atık Tesisi yakın zamanda hizmete açılacak.” “Türkiye’de yaşanan sorunları burada da göreceğiz” dedi.
Daha önce tesisteki suyun doğrudan derelere aktığını anlatan Erüz, “Bu durumu önlemek için derin deşarja deşarj etmeyi seçmiş olabilirler. Ancak bu olmamalı. Derin deşarj, atık suyun sadece depolanması anlamına geliyor. Fiziksel kaba malzeme içerisinde biyolojik arıtma yapılmadan suya deşarj ediliyor. Burada atık su seyreltilebilir ancak “Kimyasal kirleticilerin varlığında bunun bir anlamı yok. Bir an önce Trabzon’a arıtma sistemi kurularak atık suyun arıtılması gerekiyor. Araklı’daki tesisin de niteliklerini yerine getirebilmesi için önlem alması gerekiyor. Oradaki yoğun kokudan Araklı ve Arsin çok etkileniyor” dedi.
KTÜ Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Coşkun Eruz
